Türkler tarihe ticaret yapan bir toplum olarak geçmemiştir. Daha çok askeri alanlarda başarıları ile dikkat çekmiş bir toplumdur. Ancak hayat, ticari ilişkilere bağlı olarak gelişmektedir. Türkler de serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte ticareti 90'lı yıllarda öğrenmeye ve bu konuda başarılı olmaya başladı.
Dünya da ticaret ve sosyal anlayış kavramı, artan ihracatla beraber Milli Gelir de arttı. Orta Doğu’da yaşanan gerginlikler, yanlış ekonomik uygulamalar, Avrupa Birliği ve Amerika'nın kota uygulamaları gibi etkenler Türkiye'nin ekonomik yapısını olumsuz etkiledi. Bu büyük sıkıntılar toplumun her kesimini, hem iş sahiplerini hem de çalışanları etkilemiş ve kişilerde psikolojik sorunlara yol açmıştır.
İnsanı psikolojik olarak etkileyecek 3 önemli sıkıntı şöyle sıralanabilir:
1- İşten çıkarılma, işsiz kalma, işini kaybetme korkusu.
2- İşinde çok başarılı olabilecek durumda olmasına rağmen, iş yerinin kapanması sonucu işsiz kalma korkusu.
3- İflas etmek, iş yerini kapatmak zorunda kalma korkusu.
Yapılan çalışmalar insanı psikolojik olarak en çok etkileyen şeyin “işini kaybetmek” olduğunu göstermektedir. Toplumumuzda bu korku ikinci bir kaygı ile birleşmektedir. Bu kaygı pahallılık ve fiyat artışları sonucunda alım gücünün sürekli düşmesine neden olmuştur. Bu sıkıntı insanlar üzerinde etkisini göstermeye başladı.
Uzun süre devam eden ekonomik sıkıntılar sonucu kişilerde ortaya çıkabilecek psikolojik şikâyetler şunlardır:
1- Depresyon
2- Uykusuzluk
3- Psikosomatik şikâyetler
4- Deri şikâyetleri kızartı, döküntü, sedef hastalığı v.s.
5- Ağrı ve tutulmalar
6- Yorgunluk
7- Mide şikâyetleri
8- Korkular
9- Saplantılı fikirler
10-İntihar düşüncesi
İş kaybı sonucu ortaya çıkan şikâyetleri ortadan kaldırmak için neler yapılabilir?
1- Eğer yukarda sayılan şikâyetleriniz varsa, profesyonel yardım istemelisiniz.
2- Şikâyetler önce psikolojik olarak başlar daha sonra organları etkileyebilir. Örneğin psikolojik sıkıntı kalp krizine sebep olabilir. Sıkıntı yoğunlaşmadan psikolojik yardım almak en doğru yoldur.
3- Eğer yersiz yere kızıyor, sevdiklerinizi kırıyor, birden parlıyor ve patlıyorsanız vakit kaybetmeden yardım almanız gerekebilir.
4- Sorunları hissediyor ama adını koyamıyorsanız bir uzmana başvurmanız gerekmektedir.
Alanur Özalp
Uzman Psikolog
E-mail: alanurozalp@hotmail.com