Şehir içi taşıma sektörünün emektar şoförlerinin yaşadığı sorunları elimizden geldiğince dile getirmeye çalışıyoruz. Ulaşım Aracı Şoförlerine Karşı Artan Şiddet Olayları ve Tükenmişlik Sendromu başlıklı köşe yazılarımızda bu sorunlardan bahsettik.
İstanbul Pendik’te yaşanan bir olayda otobüs şoförü ile başka bir aracın şoförü trafikte tartışma yaşıyor. Otobüs şoförüne şoför camından içeriye doru yumruk atıp saldırıya geçen kişi daha sonra etraftaki esnaf arkadaşlarını da alarak linç etmeye kalkışıyor. Otobüsün camları sandalyelerle kırılıyor. Şoföre sopalarla ve bıçakla 10-15 kişilik bir grup saldırıyor. Otobüs kontrolden çıkıp park halindeki araçlara çarparak duruyor. Otobüs şoförü ise ağır yaralı olarak hastanelik oluyor.
Yine İstanbul’da yaşanan başka bir trafik tartışmasında kendisini sıkıştırdığını iddia ettiği otobüs şoförüne sopayla saldırmaya çalışan kişiye otobüs şoförü karşılık vermiyor, otobüsten aşağı inmiyor. Otobüsün aynasını kıran saldırgan polisin gelmesinden sonra suç aletlerini saklama derdinde, otobüs şoförü ise gelen polisten bana bağırma diye azar işitiyor. Anlayacağınız Ulaşım Aracı Şoförlerine Karşı Artan Şiddet Olayları başlıklı yazımdan itibaren olaylar daha da vahim şekilde artarak devam ediyor.
Ankara’da yaşanan olayda ise otobüs şoförü bir yolcuyla yaşadığı tartışma sonrası psikolojisinin bozulduğunu, bu stresle giderse kaza yapacağını söylüyor. Otobüsü sağa çekip yolcularını başka bir otobüse geçmeleri için yönlendiriyor ve hastaneye gideceğini söylüyor. Tükenmişlik Sendromu yazımı okuyanlar bunun nedenlerini çok kolay anlayacaktır. Olay sonrası EGO yetkilileri de şoförüne sahip çıkan bir açıklama yayımladı. Hem olası bir kazayı önleyen şoförü hem de şoförüne sahip çıkan EGO yetkililerini tebrik etmek gerekiyor. Otobüs şoförleri sabahın erken saatlerinde Ya Allah Bismillah diyerek marşa basıp işlerine başlıyor. Çalışma süreleri içerisinde içeride yolcularla, dışarıda diğer sürücülerle devamlı irtibat halinde.Hatta bazı kişilere karşı bir psikolojik savaş vermekteler. Bunun sonucunda da istenmeyen birçok olay yaşanmakta. İçeride taşıdıkları kişilerin can güvenliğini de üstlenen otobüs şoförlerinin hem yolcular, hem diğer sürücüler hem de yetkililer tarafından anlayışla karşılanmaları ve kendilerine yardımcı olunması gerekmektedir.
Hem otobüs şoförlerinin hem yolcuların hem de diğer araç sürücülerinin eğitilmesi gerekiyor. Otobüs şoförlerine belirli eğitimler zaten veriliyor fakat diğer araç sürücüleri ve yolcular bazı toplu taşıma kurallarından ve adaplarından maalesef bihaber. Bununla ilgili bence mutlaka bir kamu spotu yapılmalı ve TV’lerde yayınlanmalıdır. Ağaç yaşken eğilir felsefesi gereği okullardaki eğitim-öğretim müfredatının içerisine toplu taşıma kuralları ile ilgili bölümler eklenmeli. Mümkünse uzmanlar tarafından hazırlanan ders içeriğine sahip seçmeli bir ders olarak da öğrencilerin alması sağlanmalıdır. Gerekli eğitimlerle birlikte bu tarz olayları azaltmak adına caydırıcı para ve hapis cezaları da verilmelidir. Verilen cezalar da yazılı ve görsel medyada gündeme getirilmeli ve etkisinin artması sağlanmalıdır.
Ramazan Arıcı
İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi
E-Mail: ramazan.arici@istanbul.edu.tr
