İstanbul’da ÖHO esnafı açısından yeni bir sisteme geçilmesi zorunluluğu ve bu konularda yapılan çalışmalar ile 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren yeni sisteme doğrusuyla yanlışıyla bir şekilde başlanmıştır. Klasik; “kervan yolda düzülür” mantığı ne yazık ki yeni sistemde de olacağa benziyor. Özellikle 2020 yılında bu sisteme geçilmiş olmasının istenmesi nedeniyle mi yapıldı bilemiyorum ama eksikliklere rağmen bu sisteme geçilmeye esnaf zorlanmıştır. Hala ortada sorunlar vardır ve bunların halledilmesi gerekmektedir.
Buraya kadar olan cümleleri direkt bir önceki sayıda bulunan yazımdan aldım. Dediğimin doğruluğu da çok geçmeden kanıtlanmış oldu. İBB meclisinde onaylanan “Özel Taşımacı İşletme Sistemi” ile ilgili olarak bir anda çok acele edildiğini bunun sebebinin de sisteme 2020 yılında başlandı denilmek olduğunu düşündürücü olaylar yaşanıyor. Sistemin başlamasının üzerinden kos koca 45 gün geçti, hala sistemin ana omurgası olan ödemeyle ilgili sorunlar var. Diğer sorunlara değinmeye bile gerek yok şu anda.
Ödemelerin ayda 2 defa yapılması gerektiği ve bu paranın İETT Genel Müdürlüğü’ne aktarılması yönünde karar alındı. İşin uzmanı değiliz fakat bunun tevkifat vergisine neden olacağını çok kişinin dile getirdiğini duyduk. Hatta sırf bizim için çıkarılan %1,5’luk vergi sisteminden bile çıkma riskimizin olduğu söylendi. Bunların hepsi söz ile inkâr edilse de işin öyle olduğunun daha sonra ortaya çıktığını öğrendik. Bu sorunun bir şekilde halledildiğini öğrendik o kısma hiç girmiyorum.
Çünkü bunun daha ilk başta sistem başlamadan halledilmesi gerekiyordu. Bunu defalarca toplantı yapan, uzman kişilerin bulunduğu komisyonlar nasıl göremedi anlam vermek zor, komplo teorileri de kurmak istemiyorum! Bize çalışılan ayın 5’inde o ayın avans ödemesinin yapılacağı sonraki ayın en geç 20’sine kadar da çalışılan ayın kalan ödemesinin bitirileceği söylendi. İlk ayki avans herkesin malumu üzerine gecikti, hatta hala avans olarak yapılan ödemenin avans değil içerideki kalan ödemeler olduğu söyleniyor. Bu konuda tam olarak birileri artık esnafı bilgilendirmeli. Çünkü şirketlerden bu ödemeyle ilgili olarak farklı mesajlar atıldığını hepimiz biliyoruz.
Neyse ki ilk başta yaşanan sıkıntıların sebebi olan tevkifat vergisi artık halledilmiş. Fakat karşımıza başka bir sorun daha çıktı. Avans ödemelerinin ayın 15’inde geri kalan ödemelerin ise sonraki ayın sonuna kadar yapılacağı söyleniyor. Bardağın dolu ve boş tarafı mutlaka olacaktır. Bardağın dolu taraflarını zaten aylardır hep dinledik, bardağın boş taraflarını da ilk 45 günlük sürede görmeye başladık. Bardağın boş kısmı ilk gün verdiğiniz hizmetin ödemesinin 60 gün sonra tamamen alacağınızı gösteriyor.
Eğer şimdiye kadar yeni sistemin ilk ödemesi olan avans ödemesi değilse 45 gündür ücret almadan çalışmış ve kandırılmış oluruz, umarım ki bu doğru değildir. Bu yeni ödeme sisteminin kesinlikle düzeltilmesi gerekiyor. Bardağın boş kısımlarının tamamlanması, en azından eksik ve yanlış şekilde başlanan bu sistemde başka bir yanlışa neden olunmaması için bu şart. Yoksa bu gidiş hayra alamet değil, yüksek sesle esnaf yeni sistem nereye gidiyor diye sormaya başladı haberiniz olsun…
Dr. Ramazan Arıcı
İstanbul Üniversitesi - Cerrahpaşa Öğretim Görevlisi
E-Mail: ramazan.arici@istanbul.edu.tr