Stres, düzenin bozulduğu bir durum olarak değerlendirilebilir. Düzenimizi bozan durum eğer uzun sürüyorsa, bu kez hastalıklar ortaya çıkabilecektir. Hayatımızı etkileyen stresler, zorlamalı durumlardır.
Stres ruhsal ve fiziksel durumumuzu etkiler ve de bozar. Kırsal yaşamdan kent yaşamına streslerde de değişimler olmuştur. Stres yaratabilecek birkaç durumu gözden geçirecek olursak;
1. Gürültü: Günümüz Türkiye'sinde henüz önemi kavranmamıştır. İnsan hayatı için bu konunun çok büyük önemi vardır. Gürültü insanı ruhsal olarak olumsuz etkilemektedir. Gürültünün fiziksel etkisi de sağırlığa kadar gidebilmektedir.
2. Kalabalık: Kalabalık, insanda rahatsızlık yaratan bir duygu oluşturmaktadır. İnsanların kendilerine ait bir alanları vardır. Bu alan dışarıdan bir giriş olduğunda bu, kişi için bir tehdit yaratacaktır. İnsan tedirgin olduğunda rahat hareket edemez, uygun tepkileri gösteremez.
3. Trafik: Özellikle son günlerde büyük şehirlerde araç sayısında da fazla bir artış olması sıkışıklık yaratmakta, insanları tedirgin etmektedir.
4. Hava kirliliği: Havanın sisli, karanlık, puslu olması insanı olumsuz etkiler. Ayrıca hava kirliliğinin görünen ve hapsedilen sayısal kirliliği insanı çaresizliğe, mutsuzluğa ve sıkıntıya sokar.
5. Çevre kirliliği: Bilinçsiz kirlenme, çevre bilgi ve kültürünün artması.
6. Terör: Terör, güven duygusunu zedeleyeceği için tehlikelidir.
7. Hayat başarısızlıkları ve mutsuzluklar: Bu grupta işinden çıkarılma, işinden memnun olmama, evlilik veya aşk ilişkisi yeterli olamama ve ilişkide tatsızlık yaşanmasını sayabiliriz.
8. Sosyal ve siyasal olaylar: İstikrarsız, güçsüz bir hükümetin idaresinde olmak.
9. Uluslararası tehditler: Aids veya bir saldırı-depresyon ya da savaş tehdidi gibi.
10. Yeterli ve güvenilir bir dost ya da arkadaş sahibi olamamak.
Stres yaratabilecek nedenleri çoğaltmak mümkün. Bilinmesi gereken önemli nokta şudur: Stres bir ruhsal hastalık değildir. Ama uzadığı takdirde bir ruhsal hastalığa dönüşecektir.
Alanur Özalp
Uzman Psikolog
E-mail: alanurozalp@hotmail.com