Türkiye küresel kriz ile boğuşuyor. Dövizin yükselişiyle birlikte maliyetler de arttı. Bundan en fazla etkilenen ise özel halk otobüsü işletmecileri oldu. Daha önce kıt kanaat geçinen esnaf, yakıt maliyetlerinin yaklaşık 3 ayda yüzde 30 artmasıyla neredeyse senetlerini ödeyemez, araç personeline maaş veremez hale geldi.
İzmir ve Ankara'da taşıma fiyatlarına cüzzide olsa bir zam yapıldı. İstanbul'da ise esnaf zam bekliyor!.. Bu kısır döngüden kurtulmanın tek yolu zamdır. İstanbul'da yaklaşık 2 yıldır tarife ücretleri aynı kaldı. Öte yandan taksilere, minibüslere ve servisler araçlarına bu süre zarfında iki defadan fazla zam yapıldı!.. Özel halk otobüslerinde ise 30'a yakın ücretsiz taşıma kartı var diğer araçlarda geçmeyen!.. Hem sosyal sorumluluk diye ücretsiz taşıt hem de normal taşıma ücretleri iki yıldır aynı kalsın!..
Yakıt fiyatları 15 Temmuz sürecinden sonra dolar ile birlikte yükselmeye başladı. 2016 Eylül ayında 3.79 TL olan motorin, 2017 Ocak ayında 4.72 TL oldu. Aslında özel halk otobüsleri işletmecileri zamda istememektedirler. Zam yerine toplu taşıma işini yapan ve ücretsiz yolculuk, öğrenci, sosyal kartlar, mavikartlar indirimli taşımacılık yapan Türkiye genelinde tüm araçlara ÖTV'nin yüzde 50 sinin bile alınmaması esnafın yükünü hafifletecek. Esnaf bununla beraber zam istemeyecektir. Küresel güçlerin dolar ve petrol üzerindeki oyunlarını bozmak adına hem zamlardan kaçınmak hem de zor durumda olan esnafın biraz rahat nefes almasını sağlamak için bu yöntem şuan için en idealidir. Eğer bu dediklerim yapılamıyorsa vatandaşı da zor durumda bırakmayacak bir yöntemle zam yapmak lazım. Aşırı düşük olan aktarmaları en az yüzde 50 oranında yükseltmek, mavi kartın biniş sayısını düşürüp katsayısının artmasının sağlanması, ufakta ana rakamlara zam yapmak en idealidir. Bu şekilde yapılan bir düzenleme herkesimi mutlu edecektir.
İBB bürokratları eğer toplu taşıma fiyatlarını ayarlamakta zorlanıyorsa; şunu da yapabilirler: Örneği Ankara'da mevcuttur!.. İETT ve ÖHO'lerinin fiyat politikasını ayırabilirler. Özel halk otobüsleri fiyatını kendisi UKOME'ye sunabilir. Bu da problemi İBB bürokratların sırtından alır. Sorun da çözülmüş olur. Esnafta araçlarının hepsini yenileyip, İstanbul halkına daha iyi bir hizmet vermiş olacaktır.
Serhat Akçakaya
E-mail: serhatakcakaya@hotmail.com