Samimi olmakta fayda var, “Dip” diyorum ama bu yalnızca temenni. Sektör daha da düşebilir. Piyasa o kadar kötü... Otobüsçü için en kötü zaman diyebilirim. 40 yıldır bu sektördeyim böyle kötü bir döneme daha önce ne rastladım, ne de rastlayanı gördüm. Otobüs satışları yerle yeksan, otobüsçüler gibi. Tedarikçi firmalar kan ağlıyor.
Uçak, hızlı tren derken bir de özel otomobillerin artışından kaynaklanan iş düşüşüne ekonomik girdap, döviz yüksekliği eklenince, sıkıntı iyiden iyiye kendini hissettirmeye başladı. Bir çok firma biliyorum ki, kapıya kilit vurmamak için keseden harcıyor. Böyle sürer gider ise bu durum, daha fazla dayanamayacaklar sanırım.
Bireysel otobüsçüler bir bir sektörden çekilmek zorunda kalıyor. Nedeni ise, otobüs dediğin araç bir orta ölçekli işletme kadar maliyete sahip. Döviz yükseldikçe de yükselişi sürüyor otobüslerin. Bu durumda bireysel otobüsçü ne yapsın? İşlerimizin eski neşesi kalmadı. Bana göre, hiçbir sektör otobüsçüler kadar zor durumda değildir. Milyarlık yatırımlar yapıp, milyonlar kazanamayan tek sektörüz çünkü. Bu sektörün bundan sonra daha iyi olacağını ve toparlanabileceğini hayal bile edemiyorum diyebilirim. Neden karamsarım sizce?
Daha 2 - 3 yıl öncesine kadar olan otobüs satışlarına bir bakmanızı tavsiye ederim. Yüzde 50’nin de altına gerilemiş. Bir düşünün, koskocaman firmalar, faraza sektör yüzde 5 büyüdü diye, yüzlerce istihdam, milyonlarca euro / dolar yatırım yapıyorlar. Bir anda yüzde 50 küçülüyorsun. Kim nereye kadar cepten yiyecek. Durum oldukça vahim. Hem de hiç olmadığı kadar.
CAMBAZ İSE TAM GAZ
Sektörün ümüğü sıkılmış, nefes alacak hali kalmamış, ancak “cambaz (lar)” hâlâ ipte oynamaya, aşağıdaki cambazlar da “cambaza bak” demeye devam ediyorlar. Hâlâ sektör için bir şeyler yaptığını iddia edenler, bakanlıklarda boy gösterip “sizin için çalışıyoruz” mesajı verenler, aynı ses tonuyla konuşmaya devam ediyorlar. Bu sektörün bu hâlinin yarısı ülke
ekonomisinden kaynaklanıyorsa, yarısı da bu “Cambazlar”dan kaynaklanıyor. Eğer bu “cambaz”lar sektörü rahat bıraksaydı, sektörün iş yapanları daha akıllı olup bunlara kanmasaydı, bugün otobüsçünün durumu hiç de böyle olmayacaktı. Belki ülkedeki ekonomik sıkıntıdan dolayı zorluk yaşayacaktık ama, düzlüğe çıkana kadar hizmet hız kesmeden devam edecekti.
Ya şimdi, mevcut parayı da “cambazlar”a kaptırınca, elde avuçta bir şey kalmadı. Önceleri sektörde açılan kapanan firma sayısı dengeli olurdu. Şimdilerde ise, yalnızca kapanan firmaları duyar olduk. Sezonda bile firma açılmıyor artık. Biz bittik, tükendik, “Cambazlar” ise hâlâ tam gaz yoluna devam ediyor... Bu sektörün bunlardan kurtulması için daha önce de
yazdık çizdik, ‘bunların yaptıkları hiçbir işe güvenip girmeyeceksin’ dedik... Ne konuşuyorum ki; sektör mensupları bugüne kadar yapsa, yapardı. Yani aslında kimsenin hiçbir şey yapacağı filan yok. “Cambaz” ip kopana kadar oynamaya devam edecek... Siz ise, “Cambaz”a bakmaya devam edeceksiniz... Ne yazık ki durum bu!..
Vesselam.
İrfan Kalkan
E-Mail : istozkaymak@gmail.com