Şehir içi taşıma sektörünün emektar şoförleri son günlerde farklı şekilde gündeme gelmeye başladı. Ulaşım aracı şoförlerine karşı son günlerde artan şekilde şiddet olayları yaşanmakta.
Özellikle İstanbul’da şemsiye ile bir yolcunun metrobüs şoförünü darp etmesiyle gerçekleşen olay Türkiye gündemini uzun süre meşgul etti. Artık şoförlerle ilgili yaşanan darp olayları metrobüsteki şemsiyeli olayın benzeri gibi başlıklarla servis edilmekte.
İstanbul’da 23 Eylül 2016 günü yaşanan olayda yolcunun şemsiye ile şoförü darp etmesi ve boğuşma sonrası direksiyon hâkimiyetinin kaybolmasıyla metrobüs kendisine ayrılan özel yoldan çıktı. Sabah trafiğinde durmakta olan araçları ezdi geçti ve en son çift katlı bir otobüse vurarak durabildi. Kazada 11 kişi yaralandı ve kazaya karışan araçlarda maddi hasarlar meydana geldi. Olayın tek sevindirici kısmı böylesine büyük bir kazanın ölüm ile sonuçlanmaması oldu. Eğer yoğun trafik saati olmasa yoldan çıktıktan sonra ters yönden hızla gelen araçlarla kafa kafaya çarpışsaydı çok daha acı bir olaydan bahsediyor olabilirdik. Benzer olaylar maalesef her ilde yaşanmakta. Sadece son haftalarda basına yansıyan olaylara bir göz atalım.
İzmir’de kart basma tartışması yüzünden İZULAŞ şoförü Kemal Çınar iki kişi tarafından darp edildi. Karakola gidip şikayetçi oldu, otobüs hareket halindeyken olayın yaşanmamış olmasının olası bir faciayı önlediğini söyledi. Can güvenliklerinin olmadığını ve derhal önlem alınması gerektiğini belirtti.
İstanbul Sancaktepe’de Özel Halk Otobüsü şoförü Ferdi Ok yol verme yüzünden bir kişi ile tartıştı. Tartıştığı kişi otobüsün önünü kesip silahla ateş açtı, mermi şansa şoförü teğet geçti, adeta ölümle burun buruna gelen şoför ucuz kurtuldu. Ateş eden kişi polis tarafından yakalandı ve birçok sabıkası olduğu ortaya çıktı.
Kocaeli’de kazı çalışmaları nedeniyle mecburi olarak güzergah değişikliği yapmak zorunda kalan otobüs şoförü ile yaşlı bir yolcu arasında tartışma yaşandı. Otobüsten indikten sonra küfür eden yolcu ile şoförün kavgasında şoför bıçaklandı. Şoför hastaneye kaldırılırken bıçaklayan kişi kaçtı. Kısa süre sonra polisler tarafından yakalandı ve göz altına alındı. Yaşanan olaylardan sonra şoförlerin can güvenliğinin olup olmadığı sorgulanmaya başlandı. Bunun için alınan önlemlerin neler olduğu ? Yeterli mi değil mi ? konusu gündeme geldi.
Yolculardan kaynaklı gelebilecek olan saldırılara karşı şoför kabinleri korumalı şekilde yapılıyor. Şemsiyeli metrobüs kazası olayındaki otobüste de şoför kabininde koruma mevcut fakat demek ki ülkemiz için yeterli değil. Yurt dışında komple kapalı kabinler mevcut, İETT Genel Müdürü Arif EMECEN de son yaşanan olay sonrası bunlara benzer kabinler yapılmasını ön görüyor. Koruma kabini olmayan otobüslere koruma kabini takılması, olanların ise daha da yükseltilmesi gündemde.
Bu tarz şoför saldırılarını önlemek için tabi ki fiziksel önlemler alınmalı fakat bunların eğitimsel olarak da desteklenmesi gerekiyor. Hem otobüs şoförlerinin hem de yolcuların eğitilmesi şart. Otobüs şoförlerine belirli eğitimler zaten veriliyor fakat yolcular bazı toplu taşıma kurallarından ve adaplarından maalesef bihaber. Bununla ilgili bence mutlaka bir kamu spotu yapılmalı ve tvlerde yayınlanmalıdır. Bu tarz olayları azaltmak adına caydırıcı para ve hapis cezaları da verilmelidir. Verilen cezalar da gündeme getirilmeli ve etkisinin artması sağlanmalıdır.
Ramazan Arıcı
İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi
E-Mail: ramazan.arici@istanbul.edu.tr
