Kamulaştırmasız el atma

Türkiye’de kamulaştırmasız el atma uygulaması, kamu idaresinin özel mülkiyete ait bir taşınmaza kamulaştırma sürecini tamamlamadan veya hiç başlatmadan müdahale etmesi durumunu ifade eder. Güncel uygulamalara göre bu tür müdahaleler fiili el atma ve hukuki el atma olarak ikiye ayrılmaktadır.

Fiili el atma, idarenin taşınmaza fiziksel olarak müdahale ederek yol, park, okul, altyapı projeleri gibi kamu hizmetleri için kullanması durumudur. Bu tür müdahaleler genellikle asliye hukuk mahkemelerinde görülür. Malik, tazminat ve ecrimisil (haksız kullanım tazminatı) talep edebilir.

Hukuki el atma ise; idarenin taşınmazın mülkiyet hakkını doğrudan ihlal etmeksizin, imar planları, yapı yasakları gibi düzenlemelerle mülk sahibinin kullanımını engellemesi durumudur. Bu tür davalar idare mahkemelerinde açılır. İdari işlemin iptali ile zarar tazmini talep edilebilir.

Güncel yargı ve mevzuat uygulamalarına baktığımızda Anayasa Mahkemesi, idarenin mülkiyet hakkını ihlal ettiği durumlarda, taşınmaz sahibinin zararının en yüksek kamu alacak faiz oranıyla tazmin edilmesi gerektiğine karar vermiştir. Daha önce, kamulaştırmasız el atma davalarında kanuni faiz oranı uygulanıyordu. Ancak yeni düzenlemeler ve mahkeme kararları, hak sahiplerine daha yüksek faizle tazminat ödenmesini öngörmektedir.

Yargıtay, kamulaştırmasız el atılan taşınmazların değer tespitinde yakın bölgedeki emsal taşınmazların satış değerlerinin dikkate alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu, mağdur olan mülk sahiplerinin daha adil bir tazminat almasını sağlamak için önemli bir kriterdir. Fiili el atma davalarında idare, taşınmazı kamu hizmetine tahsis etmek istiyorsa her aşamada kamulaştırma yapma yükümlülüğü altındadır. Malik ise ya taşınmaz bedelinin ödenmesini talep edebilir ya da el atmanın önlenmesini isteyebilir.

Sonuç olarak bu konuda hak sahiplerine öneriler ise; Kamulaştırmasız el atma davaları, mülk sahipleri açısından ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Hak sahiplerinin, sürelere dikkat ederek adli veya idari yargı mercilerine başvurmaları gerekmektedir. Ayrıca, taşınmazın değerinin düşük belirlenmemesi için bilirkişi raporlarına dikkat edilmeli ve emsal satış fiyatları incelenmelidir. Bu tür davalarda uzman bir avukattan destek almak, süreçte hak kaybını önlemek açısından önemlidir?

Av. Recep Hardal
(Trafik Kaza Uzmanı)
Tel: 0532 480 85 63
 E-Mail: recephardal@hotmail.com

NOT: Her Türlü Hukuki Konuda bana ulaşabilirsiniz!...