Araçlar en çok fren kusurlarından sınıfta kaldı

Türkiye'de özel muayene istasyonlarının devreye girdiği 11 Ocak 2008'den bu yana araçlar, en çok fren sistemlerindeki sorunlar nedeniyle ''ağır kusurlu'' sayıldı. Yaklaşık iki yılda muayene edilen 6 milyon 38 bin araçtan 2 milyon 435 bini ilk kontrolden geçemedi.

Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü verilerinden derlediği bilgilere göre, sistemin devreye girdiği ilk günden bu yana 2 milyon 209 bin araç ''ağır kusurlu'', 226 bini ''emniyetsiz'' sınıfına girdi, böylece 2 milyon 435 bin araç ilk muayeneyi geçemedi. İlk muayenede ''kusursuz'' grubuna giren 302 bin araç, trafiğin yüz akı .

Taşıtların ''emniyetsiz'' olarak nitelendirilmesinde araç şasi numarasıyla ilgili sorunlar başı çekti. Bunu, asgari frenlemeye ulaşılamaması ile ön ve arka fren kampanalarına ilişkin eksiklikler izledi.

Araçlara ilişkin ağır kusurlar sırasıyla arka servis freni, sol/sağ ön fren hortumları ve el frenine ilişkin sorunlar, yangın söndürme tüpü ve ilk yardım çantasının bulunmaması, cam yıkama sistemi bozuklukları, fren lambaları, Motorlu Araç Trafik ve Tescil Belgesi ve far camına ilişkin eksikliklerden oluştu.

İlk muayenede, araçların yüzde 54,66'sı ''hafif kusurlu'', yüzde 36,59'u ''ağır kusurlu'', yüzde 5,01'i ''kusursuz'', yüzde 3,75'i ''emniyetsiz'' grubuna girdi. İlk muayeneden geçemeyen araçların yüzde 90'ından fazlası ikincisinde geçti.

Bu arada, 11 Ocak 2008-27 Aralık 2009 tarihleri arasında istasyonlarda gerçekleştirilen muayenelerden toplam 741 milyon 786 bin 477 TL, gecikme ücreti olarak da 109 milyon 809 bin 852 TL tahsil edildi.

Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğünce yapılan düzenlemeyle kusur gruplarındaki değişiklikler yeni yılla birlikte yürürlüğe girdi. Buna göre, ağır kusurlar arasında yer alan ilk yardım çantası ve yangın söndürme tüpü eksikliği ile takografa ilişkin sorunlar hafif kusur sayılmıştı.

Yürürlükteki düzenlemede hafif kusur kabul edilen el freni kilit sisteminin çalışmaması, arkadan çarpmaya karşı koruma çerçevesi ve egzoz emisyonu raporunun bulunmaması ise ağır kusura çevrilmişti. Şu anki düzenlemede hiç yer almayan plaka eksikliği, yeni yıldan itibaren ağır kusur kabul edilmişti.

Eski düzenlemede takograf/kontrol cihazının kalibre edilmemesi, kurşun mührünün bulunmaması/hasarlı olması/yanlış göstermesi ağır kusurken hafif kusura çevrilmişti. Aracın renginin ruhsatta belirtilenle aynı olmaması mevcut düzenlemedeki gibi ağır kusur olarak kabul edilirken koltuk sayısının, yakıt tipinin ve araç kategorisinin farklı olması da ağır kusur sayılmıştı. Hareketli dingilde lastik bulunmaması da ağır kusur olarak kabul edilmişti.

Bu arada, muayene istasyonlarının devre girdiği günden, uzun huzmeli far ayarının ''ağır'' yerine ''hafif'' kusur grubuna dahil edildiği 26 Temmuz 2009'a kadar araçlar en çok bu nedenle ilk muayeneden geçemiyordu.