2012 UND’nin Proje Yılı

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Engin Özmen, lojistik sektörünün 2012 yılını değerlendirerek, derneğin 2012 yılında hayata geçireceği projeler hakkında bilgi verdi. Başkan Özmen, “Durmak yok. 2023 vizyon ve hedeflerimizi belirledik. 2012 yılı UND’nin proje yılı olacak” .

UND Başkanı Engin Özmen, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şöyle konuştu:

Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU) tarafından yayınlanan son rapora göre; 2012 yılında OECD ve AB ülkelerinde taşıma hacimleri sırasıyla % 0.9 ve % 0.8 ‘e gerileyecek. 3. ve 4. Çeyreklerde ise bu artış en duracak. 2012’nin ilk 2 çeyreğinde yeni taşıt tescilleri OECD ve AB ülkelerinde % 0.9 ve % 0.7 artacak olup, yılın ikinci yarısında burada da duraklama görülecek.

IRU’nun, OECD ve AB ülkeleri için krizin derinleşmesi riskini “2008 ekonomik krizi” durumuna benzer bir durum olarak yorumlaması endişe verici. Ancak bu derinleşme durumu önlenemez değil. Bunu engelleyebilecek siyasi seçenekler mevcut ve BRIC ülkelerinden son krizle nasıl aşa çıktıklarının öğrenilmesinde fayda var.

IRU, BRIC ülkelerinin (Brezilya, Hindistan, Rusya, Çin) , OECD ve AB ülkelerinden daha başarılı bir ekonomik performans sergiliyor olmasının gerekçesi olarak “karayolu taşımacılığı şirketleri başta olmak üzere, istihdamın % 85’ini sağlayan KOBİ’ler dahil olmak üzere üretim araçlarına sistematik ve kapsamlı yatırımlar yapılması” olarak belirlemiş bulunuyor. 2012’de ekonomilerini düze çıkarmak isteyen AB ekonomilerinin, BRIC ülkeleri ve yeni gelişen ülkelerde ğu gibi, karayolu taşımacılığına daha fazla destek sağlamaları ve bunun üretimdeki etkisini hafife almamalarını, aksine karayolu taşımalarının daha hızlı ve daha kolay gerçekleşmesini sağlamalarını salık veriyor.

Büyüme rakamlarından çok dünya ticaretindeki seyirle ilgilenen küresel lojistik pazarı için dünya ticaretinin 2012’de % 5.2 artacağı beklentisi olumlu sayılabilir. Çin, yine dünyanın bir numaralı ihracatçısı konumunu koruyacak gibi görünürken, Orta Asya ve Türk Cumhuriyetleri de dünya ticaretinde yükselişlerini sürdürecek gibi görünüyor. Küresel ekonomideki belirsizlikler ve Ortadoğu’daki siyasi karmaşa, yeni gelişen pazarların cazibesini azaltmazken, bu pazarların geleceğin ticaret üsleri olmak için yarıştıkları gelişmiş ülkelere olan bağımlılıklarını giderek azaltmayı başardıkları göze çarpıyor.

TÜRKİYE YILDIZ ÜLKE

Transport Intelligence tarafından yayınlanan “Agility Yeni Gelişen Pazarlar Lojistik Endeksi 2012 (Emerging Markets Logistics Index)” bu gerçeği doğrularken; ekonomilerindeki yavaşlamaya rağmen Brezilya, Çin ve Hindistan gibi yeni “dev” ekonomilerin büyümesinin hâlâ yüksek hızla seyrettiği belirtiliyor. “Arap Baharı” bölgesindeki ülkeler de hâla küresel ticaret erbabı için cazibesini korumakta. Yeni Gelişen Pazarlar Endeksi’nde, yeni gelişen 41 Pazar (ülke) yatırım potansiyeline ve her yıl kaydettiği gelişim bakımından sıralanmakta.

LOJİSTİK CAZİBESİNİ

• Pazar büyüklüğü ve büyüme hızı,
• Pazar uyumu (doğrudan yabancı yatırım, güvenlik, kentleşme ve refahın paylaşımı)
• Pazarın dış pazarlara bağlanabilirliği (uluslar arası ve yerel ulaşım altyapısı) kriterleri doğrultusunda ölçen Endeks ilk kez bu yıl 2005’ten 2011’e ticaret hattı analizini de ortaya koyuyor.

Endeks’te ABD ve Avrupa’daki ekonomik çöküntülerin yeni gelişen pazarlara olan etkileri yadsınamazsa da, Çin gibi yeni ve hızlı gelişen pazarların iç talebinin bir tampon yerine geçtiği gözleniyor. Ayrıca yeni gelişen pazarların kendi aralarındaki ilişkiler ve ticaret de hızla gelişiyor, bu da, eskinin gelişmiş pazarları ile azalan ticaretin bu şekilde telafi edilebildiğini göstermekte. Endeks, 2012 yılında gelişmekte olan ülkelerin küresel ekonominin motoru olacağını beklenti olarak sunuyor.

Endeks’te 2011’e göre 1 sıra gerilediği görülse de, yıldızı parlayan ülkeler arasında “TÜRKİYE” de var. Parlayan Yıldızlar: BAE, Malezya, Vietnam, Arjantin, Umman, Fas, Etyopya, Arjantin, Kenya ve Türkiye. Bu ülkeler, istikrarlı ekonomik ortam ve büyüme hızı bakımından lojistik yatırımcıları için cazip pazarlar olarak sunuluyor. Endeks Raporu kapsamında ayrıca Afrika’nın da zengin doğal kaynakları ve Asya ile Ortadoğu’dan yoğun talep sayesinde bazı engellere rağmen, Avrupa’daki şoklardan kaçmak isteyen yatırımcılar için cazip bir Pazar ğunun da altı çiziliyor.

2012 için bir diğer ortak görüş /beklenti, küresel ticaret rotalarına daha fazla entegre olan lojistik şirketlerinin, yerel faaliyetlere odaklanan lojistik şirketlerine kıyasla daha başarılı olacağı yönünde. Bu yorum, Dünya Bankası “Küresel Lojistik Performans Endeksi” sıralamasının, aslında dünya ticaretini taşıtanların gözünden ticareti taşımak ve ticareti elleçlemek isteyen ülkeler için ne kadar önemli bir değerlendirme ğunu da teyit eder nitelikte.

Petrol fiyatları her ki gibi, sektörün yakından takip ettiği bir başka göstergedir. 2012 için olumlu bir beklenti olarak, Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2011’in son çeyreğinde petrol tüketiminin 2009’dan beri ilk kez düştüğünü bildirmesiyle, İran’daki gerilimli duruma karşın, bir tırmanış beklentisinin uzak ihtimal olarak görülmesi.

YÜZDE 10 BÜYÜME BEKLENİYOR

Ekonomik sıkıntılar ve krizlerle boğuşan Avrupa bölgesine alternatif olarak ön plan çıkan Ortadoğu’da yaşanan siyasi karışıklıkların yanı sıra sektörün artan maliyetleri, Rusya başta olmak üzere taşımalarımızın yoğun ğu bazı ülkelerin rekabet kaygılarıyla nakliyecilerimize uyguladıkları kısıtlamaları arttırmaları ve güzergâh alternatifleri sunmaması gibi sorunlar 2012 yılı için sektörün seyrini etkileyebilecek riskler olarak ön plana çıkmaktadır. Bu risklerin etkilerinin azaltılması için ülke ekonomisi açısından stratejik önem arz eden lojistik sektörüne sağlanacak ek destek, kolaylık ve teşvikler sektörün önünü açacak ve sektörün güçlendirilmesine katkı sağlayacaktır.

2011 yılı rakamsal verilerine baktığımızda sektörde yatırımların hız kazandığına işaret etmekle birlikte olumlu beklentilerin varlığı görülmektedir. Aynı yükseliş trendinin sürmesi halinde uluslararası eşya taşımacılığı filomuzda % 3, firma sayımızda yaklaşık % 8 artış (yabancı oyuncular da Türkiye pazarına yoğun giriş yapmaktadır) ve uluslararası taşıma performansında da % 10 civarında artış olması beklenmektedir. Ciro beklentilerine baktığımızda ise pazar oyuncularının ve rekabetin yoğunlaşması nedeniyle ciro artışının son derece sınırlı olacağı tahmin edilmektedir. Ülkemizin, bölge çapında süregelen siyasi karmaşa ve ekonomik sıkıntılar karşısında sergilediği istikrar ve talep potansiyeli, ayrıca bir transit güzergâh olarak tercih edilirliği, 2012’de Türkiye üzerinden gerçekleşecek olan transit taşımalarda % 10 civarında artışı beraberinde getirebilir. Ayrıca, potansiyel değeri 250 milyar dolar olarak tahmin edilen (TLSA 2011, Quattro) Lojistik Sektörüne yabancı ilgisinin artması da sektöre 2012’de de yabancı oyuncuların girmeye devam edeceği beklentisini getiriyor.


UND: “2012, PROJELER YILI OLACAK

UND Yönetimi olarak, 2012 yılını bir dizi somut ve büyük çaplı projeyi hayata geçireceğimiz bir yıl olarak belirledik. Bunlardan ilki, “Türkiye Uluslararası Eşya Taşımacılığı ve Lojistik Sektörünün Analizi” projemiz. Sektörümüzün geleceğine yönelik öngörüler ve planlanmaların “sağlıklı ve güvenilir verilere dayanılmadan” yapılamayacağından hareket edilerek geliştirilen “Uluslararası Eşya Taşımacılığı ve Lojistik Sektörünün Analizi Projesi” Nisan ayında temsilciliklerimizin bulunduğu 9 bölgede, ardından Haziran ayında İstanbul’da uygulamaya kondu. Aslında uzun bir hazırlık dönemini de gerektirmiş olan projemiz bölgelerimizde önemli bir katılımla landı.

Projemizde, 20’nin üzerinde üniversite ve meslek yüksekokulunda lojistik bölümlerinde öğrenim gören 100’ün üzerinde öğrencimizin aktif olarak yer alması üniversitelerimiz ve firmalarımızı yakınlaştırırken; bu sektöre girmeye hazırlanan öğrencilerimiz için eşsiz bir öğrenme ve iş dünyası ile tanışma fırsatı .

Resmi sonuçlarını 2012 Mart ayında kamuoyu ve medyamız ile paylaşacağımız bu proje sayesinde tüm sektörün envanteri bilimsel olarak hazırlanmış olacak. Sektör analizimizin sonuçlanmasıyla sektörümüze dair; örneğin
• Sektördeki çalışan sayısı,
• Sektördeki eğitim durumu,
• Sektördeki yatırım miktarı,
• Sektördeki sermaye miktarı,
• Sektördeki gelecek planları,
• Sektördeki teknoloji kullanımı vb.
Konularda gerçek ve güvenilir bir veritabanına nihayet kavuşacağız, ayrıca elde edilecek verilerle yeni projelerin de planlamasını yapacağız. Hepimiz için bir yol gösterici kaynak olacaktır. Bu çalışmada bize destek sağlayan Quattro Danışmanlık’a teşekkür ediyorum.

İkinci projemiz, Dünya Bankası tarafından ülkelerin lojistik hizmetlerinin kalitesi ve yetkinliğinin değerlendirildiği “Küresel Lojistik Performans Endeksi”ndeki 39. Sıradaki yerimizin ilk 10 arasına çıkarılmasını sağlayacak eylem planını belirleyecek raporu hazırlamaktır.

Üçüncü projemiz 2012 yılında hayata geçireceğimiz “Afet Lojistiği Eylem Planı”. Ülkemizin bir deprem ülkesi ğu bir gerçektir. Sıkça söylendiği gibi, artık depremlerle ve küresel ısınmanın da beraberinde getirdiği bazı olumsuz doğa olaylarıyla birlikte yaşamayı öğrenmek zorundayız. Biz de, Afet Lojistiği açısından Van Depremi sırasında yaşanan sorunları ve diğer acil durumlarda tüm ülke çapında eksikliği görülen hususları UND olarak, sosyal sorumluluk bilinciyle ele alıyoruz.

Bu bakış açısıyla, 2011’de ön hazırlıklarını yaptığımız bir “Ulusal Afet Lojistiği Eylem Planı”nı Afet ve Acil Durum Başkanlığı AFAD, Kızıla, AKUT gibi kamu kurum ve kuruluşları ile STK’ların bir araya geleceği bir mekanizmayla hayata geçirmeyi hedefliyoruz.

Dördüncü projemiz ise 2000 yılında Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan tarafından kurulan ve AB’ye rakip olarak; kuzeyimizde yükselen bir blok olan “Avrasya Ekonomik Topluluğu”’na ülkemizin de dahil olmasını sağlamak. 2010 yılında, bu bloğun 3 üyesi olarak Rusya, Beyaz Rusya ve Kazakistan tarafından şimdilik kendi aralarında Gümrük Birliği başta olmak üzere, adım adım kurulmakta olan “Avrasya Ortak Pazarı”nın ve bunun önemli bir parçası olan “Avrasya Ortak Ulaşım Alanı”nın parçası olmamız stratejik bir atılım olacaktır. 1 Temmuz 2011 tarihinden bu yana yürürlükte olan “Gümrük Birliği” kapsamında Avrasya Ekonomik Entegrasyonu’nu ileri bir boyuta taşırken; 3 ülke arasında “sınırlardaki tüm araç denetimleri”ni kaldırmanın önündeki son engeller de aşılıyor. 2012’den itibaren “tek bir ekonomik alan” haline dönüşecek olan bu oluşuma “Kırgızistan, Ukrayna ve Tacikistan” şimdiden üyelik için sıraya girerken; yakın gelecekte Avrasya coğrafyasında AB benzeri yeni bir birlikteliğin önü hızla açılıyor. Türkiye, bu yeni birliktelikte de yerini en kısa da bulmalıdır.

Rusya, Kazakistan gibi bölge ülkeleriyle ulaşım alanında yaşadığımız ciddi sıkıntıların kalıcı çözümünün, bu girişimimizin başarısında yattığını düşünüyor ve bu süreci, sektörümüz adına hızlandırmayı planlıyoruz. Son olarak; her ikisi de 2012’de start alan ve 3 yıl sürecek 2 AB projesinin de Türkiye ortaklarından biri olarak UND, Türkiye lojistik sektörünün küresel açılımına katkı sağlamayı planlıyor. Bu projeler;

• LOG4GREEN Projesi
Avrupa’daki 6 bölgenin rekabet gücünü arttırma amacıyla yola çıkan proje kapsamında Ortak Bir Lojistik Eylem Planı oluşturularak “sürdürülebilir (çevreci) lojistik sistemlerinin geliştirilmesi için bölgesel güç birliği ve sinerji oluşturulacak.

Proje süresince İstanbul bölgesindeki ilgili paydaşlar biraraya gelerek ortak çalışmalar gerçekleştirecek; bir yaz okulu ile bu alanda yüksek öğretim güçlendirilecek, ayrıca bölgeler arası bilgi, know-how ve teknoloji transferlerinin temeli atılacak.

2.5 milyon EUR toplam bütçeli bu projede Türkiye’den UND,Koç Üniversitesi ve BİMTAŞ partner olarak yer alırken; Avrupa’daki ortakları arasında Avusturya Kalkınma Ajansı EAK, Klagenfurt Üniversitesi, Carinthia Lojistik Network,Duisburg-Essen Üniversitesi, Wallonia Lojistik Kümelenmesi, Normandiya Lojistik Kümelenmesi, Odessa Ulusal Denizcilik Üniversitesi yer alıyor.

• INTRAREGIO Projesi
Proje Avrupa’daki 5 bölgenin, intermodal taşımacılık alanında (yük ve yolcu taşımacılığı) kendi bölgesel ar-ge ve teknoloji geliştirme politikalarını ve stratejilerini oluşturacak şekilde bütünleşme sürecini ve kapasitesini arttırmayı amaçlamaktadır: Kanarya Adaları (İspanya), Bremen (Almanya), Marmara (Türkiye), Calabria (İtalya) and Ruse (Bulgaristan).

Proje kapsamında biraraya gelen 18 partner kuruluş kendi bölgesel kümelenmelerini oluşturarak intermodal taşımacılık alanında güç birliği oluşturacaktır. 3 yıl sürecek olan proje süresince bölgelerin kıyaslamalı ar-ge gündemleri analiz edilecek, SWOT analizlerle ar-ge talepleri ortaya çıkarılacak, bölgesel ve tüm bölgeler için ortak birer AR-GE Stratejisi Oluşturma Etkinliği düzenlenecek ve personel değişimi, ortak eğitimler, uluslararası çalıştaylar vb. etkinliklerle bilgi ve know-how paylaşımları gerçekleştirilecektir.

Toplam 1.5 milyon EU bütçeli bu projede Türkiye’den UND, İTÜ, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı ve Koç Üniversitesi partner olarak yer alırken; diğer ortaklar arasında Bremen Üniversitesi, Calabria Üniversitesi, Bulgar Devlet Demiryolları, Tuna Nehri İnceleme ve Araştırma Ajansı gibi kurumlar yer alıyor.

2023 HEDEFLERİNİ ÜYELERİMİZLE BELİRLEDİK

UND, “2023 Vizyonu Arama Konferansı” adıyla düzenlediği etkinlikte 18-20 Ocak 2012 tarihlerinde, Türkiye geneline yayılan yaklaşık 410 üyesinin katılımıyla ve Arama Katılımlı Yönetim Danışmanlığının yürütücülüğünde 2023 vizyon ve hedeflerini belirledi.
Arama Konferansı 4 aşamada gerçekleştirildi.

1) Akımlar Beyin Fırtınası
2) Değişim Gündemi Grup Çalışması
3) UND’nin Başardıkları/Başaramadıkları Grup Çalışması
4) Gelecek Tasarımı Grup Çalışması

Akımlar Beyin Fırtınası çalışmasında, katılımcılar 3 paralel Arama Konferansı grubuna bölünerek çalışmıştır. Her grup, Arama Danışmanlığın yürütücülüğü ile uluslararası nakliyecilik sektörünü etkileyecek akımları beyin fırtınası metodu ile çıkartmıştır. Üç parallel Arama Konferansı çıktıları Arama Danışmanlık tarafından bir sonraki çalışmada kullanılmak üzere birleştirilmiştir.

Değişim Gündemi Grup Çalışmasında, katılımcılar 6 paralel Arama Konferansı grubuna bölünerek çalışmışlardır. Her paralel Arama Konferansı kendi içinde 6 küçük gruptan (masa) oluşmaktadır. Bu gruplar UND’nin değişim gündemini oluşturmasını düşündükleri en öncelikli ve en etkili 5 akımı belirlemişlerdir. Küçük grup sunumları kendi içinde yapılarak ortak değişim gündemi her paralel arama konferansı içinde küçük grup sözcüleri ile birlikte çalışılarak oluşturulmuştur.

UND’nin Başardıkları/Başaramadıkları Grup Çalışmasında benzer şekilde 6 paralel Arama Konferansı grubuna bölünelerek çalışılmıştır. Paralel arama konferanslarındaki küçük gruplar en öncelikli 3 başarılan ve 3 başarılmayan konuyu belirlemişlerdir. Küçük grup sunumları her paralel arama konferansı içinde sunulmuştur ve küçük grup sözcüleri ile çalışarak ortaklaştırılma yapılmıştır. Paralel Arama Konferanslarının ortaklaştırılmış Değişim Gündemleri ve UND’nin Başardıkları/Başaramadıkları sunumları her paralel Arama Konferansı’nın iki sunucusu tarafından büyük grupta sunulmuştur. Tüm paralel Arama Konferanslarının çalışmalarından ortaklaştırılmış değişim gündemi ve ortaklaştırılmış UND’nin Başardıkları ve Başaramadıkları Arama Danışmanlık tarafından hazırlanmıştır.

Gelecek Tasarımı Grup Çalışmasında UND’nin gelecek tasarımı çalışma grupları önerileri Arama Danışmanlık tarafından oluşturulmuştur. Bu öneriler katılımcılara sunulmuştur ve katılımcıları hangi grupta çalışacaklarını kendileri belirlemişlerdir. Her grup Arama Danışmanlığın yürütücülüğü ile en öncelikli gördükleri 3 konuyu seçmiş ve bunlar için somut çözüm önerilerini oluşturmak üzerinde çalışmışlardır. Gelecek Tasarımı çalışma grupları aşağıda listelenmektedir. Çok katılımcının çalışmak istediği gruplar grup çalışmasını etkin tutmak amacıyla bölünmüştür.

Gelecek Tasarımında Öne Çıkan Başlıklar
SEKTÖREL KONULAR
1. Rekabet Gücü, Haksız ve Yoğun Rekabet (uluslararası rekabet, yabancı araca tanınan haklar, girdiler, sektöre giriş, tarifeler, haklar, cezalar, maliyetler vb.)
2. Şoför sorunları (eğitim, sicil, hukuki sorunlar, vizeler, cezalar, kaçakçılık şirket değiştirme vb.)
3. Belgeler: UBAK, C2, geçiş belgeleri, Vizeler (araç, profesyonel sürücü vb.)
4. Gümrükler (iç-dış, geçiş, antrepolar, kontrol, beklemeler, kaçakçılık…)
5. Akaryakıt (haksız uygulamalar, yakıt transferi, fiyat farkları vb.)
6. Ro-Ro ve Alternatif Hat
7. Firmaların kurumsallaşma (yönetim, altyapı vb.)

BÖLGELER
8. Avrupa
9. BDT
10. Türk Cumhuriyetleri / Orta Asya
11. Körfez Ülkeleri / Orta Doğu
12. Yeni Pazarların Oluşturulması

UND ETKİNLİĞİ
13. UND Hizmetlerinin Geliştirilmesi (eğitim, belgelendirme, hukuksal yönlendirme, vize vb.)
14. Kamu Baskısı Oluşturmak: Kamu-Sektör Etkileşimi (politikalar, mevzuata, uygulamalar, kamu arası koordinasyonsuzluk, destek, lojistik köyler vb.)
15. Yeni Yapılanma (imaj, oda, yurtdışı temsilcilik vb.)
16. İletişim (Üyelerle, Anadolu, kamuoyuyla, STK vb.)

TAŞIMACILIK TÜRLERİ
17. Soğuk Taşıma (Frigo)
18. Kimyasal ve Tehlikeli Madde (ADR)
19. Özel Yükler

VİZYON
Yeni Vizyon
Genel Tespitler:
• Rekabette küreselleşmeye karşı tedbirlerin alınması gerekmektedir.
• Sektörün maliyet kalemleri yeniden incelenerek, verimlilik artışı için çözümler üretilmelidir.
• Sektörde işbirlikleri arttırılmalıdır.
• Türkiye’yi bir transit güzergahı olarak cazip kılmak ve ihracat ürünlerimizi dünya pazarında rekabetçi kılmak üzere, basitleştirmeler hayata geçirilmeli, lojistik işlemler hızlandırılarak etkinleştirilmelidir.
• Sektörde kalifiye personel eksikliği, en başta da profesyonel sürücü eksikliği sorunu çözülmelidir.
• Haksız rekabeti yaratan ortamlar engellenmelidir.
• Şirketlerin kurumsallaşması ve uzmanlaşmaları önem taşımaktadır. UND, 2012 ve ötesinde, bu idealleri hayata geçirmeye odaklanacaktır.