Korku ile yüzleşmek

İş hayatında veya özel yaşantımızda zaman zaman bir takı problemler yaşarız. Bu sorunların çözümünde önemli olan doğru tanım ve analizi yapmak. Ancak bu şekilde hareket edilirse, sorunun yarısı çözülmüş olur.

Geçmiş zamanda görev yaptığım nakliye şirketinde patronum benden bir faaliyet raporu istedi. Oturdum, çalıştım. Mali veriler, bilançolar, performans ölçümleri, grafikler ve istatistiklerle desteklenen bir rapor hazırladım. Mali müşavirlik geçmişim olduğu için de o alışkanlıklarla raporu birazda süsleyerek sundum. 20-25 sayfalık bir rapor oldu. Gençliğin de heyecanı ile o filoyu ne kadar kârlı ve başarılı yönettiğimi düşünerek patronumdan taktir, taltif beklerken, patronun 1-2 sayfasına göz attıktan sonra raporu masaya bıraktı. “Murat Bey; ben bu paraları kazanmıyorum. Cahilim, ortaokul terkim ama ben, yaptığım yatırımı, finanse ettiğim nakdi, bakım onarım giderleri için harcadığım parayı, milyon Euro’ya aldığım araçları bugün satsam kaç para edeceğini çok iyi biliyorum. Onun için teşekkür ederim ama bu rapor doğru değil” dedi.

Dikkatle dinledim. Patronum bana fiili durumu doğru analiz etmek ve realiteyi kabul etmek hususunda unutamayacağım bir ders verdi. Sonraki yıllarda yönettiğim filolarda da aldığım bu ders doğrultusunda her detaya girerek ve raporlara yansıtarak doğru analizler yapmaya çalıştım. Çünkü mevcut durumu ve kârlılığı doğru analiz etmek, firmaların varlığını idame ettirmesi için hayati öneme sahiptir. Bu nedenle de yüksek navlun ve kârlılık esasına göre hareket eden satış ve operasyon birimleri ile hep ters düştüm. Gider merkezi olan ve maliyetleri yöneten filo yönetimleri genelde parlak sonuçlar bekleyen satış-pazarlama ve operasyon birimlerince pek sevilmezler.

Ancak bir sorun ve korku ile mücadele etmenin tek yolu; sorunun varlığını kabul etmek, doğru tespiti yapmak ve onunla yüzleşmektir! Rahmetli patronum Ahmet Taner, mesaisinin büyük bir bölümünü sahada yani işletmede geçirirdi. Bir gün bana: “Siz ne kadar yüksek navlunlarla yükleme yaparsanız yapın, işletmeye, sabit ve değişen maliyetlere hakim olmadığınız sürece hiç bir anlamı olmaz” demişti. Masa başında firma ve filo yönetilemeyeceğinin dersini de rahmetli patronumdan almıştım. Milyon Euro’luk cirolar, yaptığınız satışlar, bağladığınız projeler, anlaşmalar size heyecan ve mutluluk verir. Ancak, sabit ve değişken maliyetlere, bakım onarım giderlerine hakim olmadığız müddetçe, bunlar bütün kârlılığınızı alıp götürür. Günün sonunda personel maaşları, SGK ödemeleri, tedarikçilere olan ödemeler ve finansman giderleri gibi  acı tablo ile karşı karşıya kalırsınız.

Ne söylerseniz söyleyin, fiili durum yalan söylemez! Ancak bu bahsi geçen yönetim anlayışı ile hareket eden firmalar, varlıklarını kârlılıkla idame ettirebilir. Araçların üzerindeki görsellerde logoların arz-ı endam etmesinden mutluluk duyan, ancak doğru analiz ve strateji ile hareket etmeyen firmalar fiilen iflas etmiş ama bunun farkında olmayan sorunların çözümünü erteleyen firmalardır.

Personel yönetimi başlıklı yazımda da bahsi geçtiği üzere; Uluslararası sefer giderlerinin kontrol ve denetim altına alınması özellikle kara güzergahında çok önemlidir. Açık ve belgesiz harcamalar, Bulgaristan, Romanya, Macaristan gibi ülkelerde çok fazla
gündeme gelmekte, önemsenmeyen küçük meblağlar yekun teşkil etmektedir. Bunların da sahada ve yerinde denetlenmesi, kontrol altına alınması şarttır. Bu cihetle ben şahsen görev yaptığım firmalarda ayın önemli bir bölümünü araç ve sürücülerimizin yoğun hareket ettiği bölge ve destinasyonlarda geçirirdim. Hem emektar personelim ile empati kurup onları doğru
anlayabiliyor hem de yüksek maliyetleri denetim altına almaya çalışıyordum. Aynı zamanda sürücü hesaplarını görürken, personelimi zan altında bırakmaktan kurtarıyordum. Anadolu’da bir deyim vardır. “Eşeğini sağlam kazığa bağla, komşuyu hırsız çıkartma.”

Murat Ertütüncü
E-Mail: muratertutuncu@hotmail.com