Hormonları duygulanım, davranış ve bilişe, duygulanımında hormonel sisteme etkisi bilinmektedir. Hipotalamus-Hipofiz-Adrenal sistem duygulanım, davranış, stres cevabı, uyum ve baş etmeye ilişkilidir.
Hipotalamus organizmanın içinden ve dışından gelen uyarıları alır, değerlendirir, denge ve uyumu sağlar. Duygusal zorlanmalar ve değişikliklerde hormon salgısını etkiler. Beyin korteksini etkileyen zorlayıcı uyaranlar, limbik sistem ve hipotalamustaki kimyasal ileticilerin etkileşimini bozarlar.
Normal ya da sapmış tüm duygu ve davranışlarımız, merkezi sinir sisteminde şekillenir. Bir hastalık beyin fizyolojisini değiştiriyorsa davranış, duygu ve düşünce alanında bozukluklara yol açabilir. Etkinin şiddeti ve süresi artarsa, organik ruhsal bozukluklar ortaya çıkar.
Endokrin hastalıkları beyin işlevlerini bozarak ruhsal hastalığa yol açması üç şekilde olabilir. Bunlar; Hipotalamus ve hipofizdeki yapısal ve işlevsel bozukluklar. Hormon düzeylerindeki değişikliklere bağlı nöronal işlevlerin etkilenmesi. Endokrin bozukluklara bağlı metobolik değişiklikler.
Akut hipoglisemide otonom sinir sisteminin yanı sıra merkezi sinir sistemi işlevlerinde bozulma ve yetersizlik ortaya çıkar. Baş ağrısı, baygınlık hissi görülebilir. Kronik hipoglisemide kişilik değişiklikleri, depresyon, bilişsel işlevlerde bozulma ve psikoz benzeri belirtiler ortaya çıkabilir.
Kronik hiperglisemi zemininde ise anksiyete ve duygu durum bozuklukları gelişebileceği gibi organik duruma bağlı olarak psikoz benzeri belirtilerde eşlik edebilir.
Alanur Özalp
Uzman Psikolog
E-mail: alanurozalp@hotmail.com